Zespół bolesnego barku- 1/2

MTBB (Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu) zdefiniowało ból jako: „nieprzyjemne wrażenie czuciowe i emocjonalne, połączone z rzeczywistym lub zagrażającym uszkodzeniem tkanek lub opisywane w kategoriach takiego uszkodzenia”. Kierując się tą definicją musimy zwrócić uwagę, że ból może mieć podłoże fizyczne, jak i psychologiczne. Nie jest inaczej w przypadku zespołu bolesnego barku, gdyż mimo rozwiązania wszystkich problemów związanych z tkankami i przywrócenia prawidłowej biomechaniki ruchu w obrębie kompleksu barkowego, wrażenie bólu w danym rejonie może mieć podłoże psychologiczne.

Dempster, autor pojęcia kompleksu barkowego, uważał, że ruchomość barku powinna być badana jako funkcja kompleksowo działających trzech stawów: ramiennego, mostkowo-obojczykowego i barkowo-obojczykowego.

Zespół bólowy może zostać wywołany przez jeden element, w następstwie tworząc tak zwany efekt domina. Mnogość struktur i skomplikowane połączenia powodują, że praca terapeutyczna powinna skupiać się nie tylko na strukturach stricte wchodzących w skład kompleksu barkowego ale wychodzić dalej, działając globalnie. Na powstanie PHS mogą mieć wpływ czynniki zewnętrzne, np. obciążenia mechaniczne oraz wewnętrzne takie jak, słabe unaczynienie i wysokie ciśnienie wewnątrzmięśniowe, czy upośledzenie krążenia miejscowego. W momencie gdy pierwotną przyczyną PHS jest patologia barku, musimy przyjrzeć się czy nie wystąpiło mechaniczne przekroczenie wytrzymałości fizycznej lub wydolności czynnościowej mięśni, stawów i kości powodujących przeciążenie lub uraz. Elementy, które mogą ulec uszkodzeniu z czasem powodując Zespół Bolesnego Barku to ścięgna, pochewki ścięgniste oraz przyczepy mięśni (najczęściej odpowiadające za rotacje ramienia oraz głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia).

Złożoność problemów obejmująca kompleks barkowy jest o tyle ciekawa, że przyczyna problemów zlokalizowana w tym rejonie może być następstwem zmian w dalszych częściach ciała, między innymi w odcinku piersiowym lub szyjnym kręgosłupa. Głównymi objawami PHS są bóle nasilające się podczas palpacji, ruchu kończyny w stawie barkowym, ograniczenie ruchomości i osłabienie siły mięśniowej w obrębie barku. Ból oraz ograniczenie odwodzenia ramienia, czy też obecność punktu spustowego nad górnym brzegiem łopatki prawdopodobnie świadczy o dysfunkcji ze strony mięśnia nadgrzebieniowego. Patologia mięśnia dwugłowego ramienia najczęściej będzie się manifestować rwącym, ostrym bólem ponad bruzdą mięśnia dwugłowego, nasilającym się podczas czynnego ruchu supinacji przedramienia.

Nieleczony lub zaniedbany zespół bolesnego barku może doprowadzić do ograniczenia zakresu ruchu, permanentnego bólu oraz osłabienia siły mięśniowej. Niezahamowany postęp choroby może wpłynąć na życie zawodowe, rodzinne i społeczne chorego. Ze względu na zawiłość kompleksu barkowego leczenie PHS jest trudne, wymaga szczegółowego podejścia i wyodrębnienia poszczególnych dysfunkcji, które wymagają często odmiennego leczenia. W pracy fizjoterapeuty do tego celu wykorzystuje się specyficzne testy funkcjonalne.

W dobrym zdiagnozowaniu PHS będą nam pomocne następujące badania: